İsrail-Lübnan Ateşkesi 18 Şubat’a Kadar Uzatıldı
İsrail ve Lübnan arasında 27 Kasım 2024’te imzalanan ateşkes anlaşması, gelişmeler sonucunda 18 Şubat 2025 tarihine kadar uzatıldı. Anlaşma, Hizbullah’ın Lübnan’ın güneyinden çekilmesini, Lübnan ordusunun kontrolü ele almasını ve İsrail güçlerinin geri çekilmesini öngörüyordu.
Beyaz Saray, 26 Ocak’ta yaptığı açıklamada, ateşkes anlaşmasının 18 Şubat 2025 tarihine kadar geçerli olacağını duyurdu. Ayrıca, 7 Ekim 2023’ten sonra tutuklanan Lübnanlıların iadesi için müzakerelerin başlayacağı bildirildi.
AFP, Lübnan’dan ateşkesin süresinin uzatıldığına dair bir bildirim aldığını aktardı.
Lübnan hükümeti, 26 Ocak itibarıyla İsrail askerlerinin belirlenen alanlardan çekilmediğini ve bu güçlerin çatışmalardan kaçan sivillere saldırdığını rapor etti. Bu olayda 22 kişi hayatını kaybetti ve 124 kişi yaralandı.
Öte yandan, İsrail, Hizbullah’ın anlaşmanın şartlarını yerine getirmediğini iddia ederek, askerlerinin geri çekilmeyeceğini açıkladı. Askerlerinin tehdit oluşturan unsurlara karşı hazır olduğunu duyurdu.
İsrail askeri sözcüsü, 26 Ocak’ta, Lübnan’ın güneyindeki 60’tan fazla köy sakinlerine, bölgeye geri dönmemeleri konusunda uyarıda bulundu.
Ateşkes Anlaşmasının Uygulanması
ABD Başkanı Joe Biden, ateşkesin yürürlüğe girdiği 27 Kasım’da, Lübnan-İsrail sınırındaki çatışmaların yerel saatle 04.00’te sona ereceğini açıkladı. Biden, anlaşmanın “düşmanlıkların kalıcı olarak sona ermesini” amaçladığını vurguladı.
Beyrut’taki BBC Arapça muhabiri Carine Torbey, ateşkes ilan edildiği saatlerde bile İsrail İHA’larının Lübnan semalarında uçtuğunu ve sürekli bir gürültü yaptığını belirtti.
Evlerinden ayrılmak zorunda kalan Lübnan vatandaşları, ateşkes sonrasında geri dönmeye başladı. Ancak, İsrail ordusu, güney Lübnan’daki yerleşimcilerin acele etmemesi gerektiğini ve henüz güvenli bir dönüş olmadığını belirtti.
İsrail ordusu, güney Lübnan’a dönüş yapmak isteyenler için akşam 17.00 ile sabah 07.00 arasında sokağa çıkma yasağı uyguladı; Litani Nehri’nin güneyine geçişler yasaklandı.
ABD’nin Rolü
İsrail ordusu, Lübnan ordusu ve Lübnan’daki Birleşmiş Milletler Geçici Gücü (Unifil) arasında oluşturulan üçlü mekanizma, ABD ve Fransa’nın katılımıyla çalışacak şekilde anlaştı. Tüm anlaşmazlıklar, ABD’ye bildirilecek. Ancak, ABD askerleri Lübnan’da konuşlandırılmayacak, ancak Lübnan ordusuna eğitim ve destek sağlanacaktır.
Uluslararası toplum, anlaşmanın sağlanması için iş birliği yaparak, tarafların yükümlülüklerine sadık kalmalarını istiyor.
Çatışmaların Etkileri ve Tepkiler
Lübnan’daki son gelişmeler Türkiye’de olumlu bir şekilde karşılandı. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ateşkes anlaşmasından memnuniyet duyduğunu belirterek, tarafların sorumluluklarını yerine getirmesi gerektiğini vurguladı.
İran Dışişleri Bakanlığı da bu ateşkesi memnuniyetle karşılayarak, Lübnan hükümetine verdikleri desteği yineledi.
Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri Antonio Guterres, ateşkesin olumlu bir adım olduğunu belirtirken, taraflara anlaşmaya uymaları çağrısında bulundu. Guterres, ateşkesin sivillerin güvenliği açısından önemli olduğunu vurguladı.
Son Durum ve Can Kaybı Rakamları
Anlaşmalar ve müzakerelerde yaşanan zorluklara ek olarak, iki taraf arasındaki karşılıklı saldırılar devam etti. Ekim 2023’ten bu yana yaşanan çatışmalarda Lübnan’da 3.800’den fazla kişi öldü, çok sayıda yaralı ve yerinden edilmiş insan bulunuyor. İsrail tarafında ölenlerin sayısı 82 asker ve 47 sivil olarak belirlendi.
Dünya Bankası, bu çatışmaların ekonomik etkilerini 8.5 milyar dolar olarak tahmin ediyor. Son hava saldırılarında Hizbullah liderleri de hedef alındı.
“Marmara Denizi’ni kurtarmak için 1 milyar dolar gerekiyor” – Prof. Dr. Bayram Öztürk anlatıyor
