Türkiye’de teknoloji dünyasının öncü oyuncusu olma rolünü sürdürmek adına yatırımda hız kesmeyeceklerini ifade eden Türk Telekom CEO’su Ümit Önal, bu yıl kestikleri her faturanın yaklaşık yüzde 25.6’sının yatırıma gittiğini söyledi. Önal, “2023 için 19-21 milyar lira arasında bir yatırım öngörmüştük. Bu aralıkta yılı kapatacağız. Türk Telekom yatırım iştahı olan bir şirket. Yatırımlardaki büyümemiz son 1 yılda yaklaşık yüzde 78. Son 18 yıldaki toplam yatırımımız ise 20 milyar dolar oldu” dedi.
Heyecanlandıran ürün
Ülke olarak teknoloji üreten ve ihraç eden konuma gelmek adına birçok iddialı proje üzerinde çalıştıklarını söyleyen Önal, grup şirketlerinden Argela ve ABD’deki iştiraki Netsia’ya şu sözlerle değindi: “Argela ile geliştirdiğimiz şebeke teknolojilerinde stratejik üstünlük sağlayan SEBA’yı (yazılım tanımlı fiber genişbant erişim sistemi) kendi şebekemize entegre ettik ve bu teknolojiyi dünyada ilk kez ticari olarak kullanan operatör olduk. SEBA, donanım altyapı maliyetini azaltıp kaynak tasarrufu sağlıyor. Yaklaşık yüzde 25 operasyonel verimlilik…Yazılım kaynaklı arızlar da çok düştü. Bu yerli teknolojiyi mühendislerimiz geliştirdi. Şu anda 70 bin abonemize bu sistem üzerinden hizmet veriyoruz. Kısa sürede 1 milyonu yakalayacağız. Son dönemde en çok heyecan duyduğum konulardan biri bu. Doğulu ve Batılı operatörler SEBA ile çok ilgili.”
Fiberde önde koşuyor
2023 ilk yarı yıl BTK verilerine göre Türkiye’nin 536 bin kilometrelik toplam fiber ağa sahip olduğunu belirten Ümit Önal,”536 bin km’nin 419 bin km’sini Türk Telekom tek başına tesis etmiş durumda. Bugün 32 milyon haneyi kapsayan fiber altyapımızla, fiberin ülkemizdeki kapsama oranını yüzde 90’ların üzerine çıkardık. FTTH Council raporuna göre; Türkiye, 15.7 milyon fiber abone ile Fransa ve İspanya’nın ardından Avrupa’da 3. sırada yer alıyor.”
‘406 megavatlık GES kuracağız’
Türkiye’de tüketilen elektriğin binde 4’ünü tükettiklerini söyleyen Ümit Önal, “Yıllık 1178 Gigawatt elektrik tüketimimiz var. 406 megavat kurulu güce ulaşacak güneş enerjisi santralleri (GES) projesini devreye alacağız. Böylece, mevcut toplam tüketimimizin yaklaşık yüzde 65’ini güneşten sağlayacağız. Güneydoğu, Doğu ve İç Anadolu’da olmak üzere 3 farklı bölgede arazi tahsisleri tamamlandı. EPDK’dan lisansları ve ön izinleri aldık. 2024 yılında ilk etap yatırım başlayacağız” dedi.
Önal, projenin yüzde 70’ini gelecek yıl tamamlamayı planladıklarını belirterek, şunları kaydetti: “Yaptığımız bu yatırımın ilk meyvesini 2025 itibarıyla almaya başlarız. Sıfır karbon hedefimiz ve yeşil gelecek için önemli bir adım olacak. Yerli ve yabancı hizmet sağlayıcıları bu projeyle çok ilgileniyor.”
5G’de Türkiye geç kalmadı imtiyaz işlemi stratejik adım
Ümit Önal, bu yılın başında sabit hat hizmetleri imtiyaz sözleşmesinin yenilenmesi için BTK’ya başvurduklarını hatırlatarak, “Bu süreç 2024 yılı gündemimizin en öncelikli maddelerinden biri olacak. Ülkemizin fiberleşmesinin ve dijital dönüşümünün tamamlanması adına imtiyazın yenilenmesi büyük önem taşıyor” dedi.
5G’ye geçiş konusunda ‘geç kaldık’ söylemine katılmadığını belirten Ümit Önal, şunları kaydetti: “4G meselesinde ‘geç kaldık’ denildi. Ama biz o gün daha oturmuş bir teknoloji olan 4.5G’ye geçtik, hem daha iyi fiyata aldık. O gün için geç kalmış gibi görünen teknoloji bugün trafiği daha iyi yönetmemizi sağlıyor. 5G’ye yerli üretimle ve doğru maliyetle geçmeliyiz. 5G bireylerin hayatını gece ile gündüz kadar değiştirmeyecek. Tabi ki konfor artıracak ancak Türkiye’deki telefonların yüzde 10’u bile 5G’ye uyumlu değil.”
Girişimcilere büyük destek
Türk girişimcileri uzun süredir desteklediklerini ifade eden Türk Telekom CEO’su Önal, “PİLOT ile başlayan yolculuğumuz, 2018’de kurduğumuz Türk Telekom Ventures ile çok daha kapsamlı bir boyuta evrildi. PİLOT ile 111 girişime toplam 32 milyon TL nakit desteği sağladık. Bunlardan 52’si yurt içi ve yurt dışından 30 milyon doları aşan yatırım almayı başardı. Türk Telekom Ventures ile halihazırda yatırım yaptığımız 16 girişimin 11’i PİLOT mezunlarımızdan oluşuyor. Amacımız, ülkemizden yeni dünya markaları, yeni unicorn’lar çıkarmak” dedi.
